Perzische tapijten

Oosterse tapijten

Iedereen kent ongetwijfeld de typische kleuren en motieven die tapijten kenmerken als Oosters tapijt, ook wel Perzisch tapijt genoemd.

Het oude Perzië en de Oosterse tapijten

Het oude Perzië is al honderden jaren befaamd omwille van zijn authentiek en typische ‘oosterse tapijten’. Hoewel het Perzische Rijk al eeuwen geleden in verval raakte, is haar tapijtcultuur blijven bestaan. Deze typische en authentieke cultuur blijft tot op de dag van vandaag huiskamers en interieurs van over de hele wereld inspireren.

Interessant om te weten is dat de Perzische tapijten worden toegewezen aan de vroeg toegepaste kunst. Reeds in de Bijbel werd gesproken kleden die werden gebruikt als versiering van religieuze tempels. Het tot nu toe oudste, bekende handgeknoopt Perzisch tapijt is de zogeheten Pazyryk.

Oosterse tapijten – traditioneel geproduceerd

De prachtige Oosterse, Perzische tapijten die we tegenwoordig nog steeds kunnen kopen worden nog steeds in Iran geknoopt op traditionele wijze. Iran is de plaats waar in het verleden het politieke hart van het eens zo machtige Perzische Rijk klopte. Ook andere Aziatische landen houden deze oeroude Perzische kunst in ere, zoals bijvoorbeeld het meer zuidelijk gelegen Afghanistan. Aangezien er tot op heden nog altijd vraag naar is, houden zelfs in India heel wat wevers dit culturele erfgoed in leven. Ook zij knopen hier kwaliteitsvolle tapijten met authentieke, prachtige Perzische motieven.

Machinaal vervaardigde tapijten worden niet tot de Perzische of Oosterse tapijten gerekend, enkel de authentieke, handgeknoopte tapijten met de typisch Perzische motieven. Bij dit type tapijten kunnen 2 types tapijt onderscheiden worden:

• handgeweven stukken zonder pool, de zogeheten kelims
• met de hand geweven stukken afgewisseld met handgeknoopte stukken. Deze tapijten beschikken over een pool die in het weefsel is geknoopt. Deze vormt de bovenzijde van het kleed.

Het weven van een echt Perzisch tapijt van 4 bij 3 meter kan tot maar liefst zes jaar duren. Dit is namelijk een zeer fijn en uiterst nauwkeurig werk dat heel wat concentratie en precisie vergt. Om die reden wordt dan ook maar een anderhalf uur aan het kleed gewerkt. Hoeveel tijd de productie van zo’n tapijt nu juist inneemt is afhankelijk van de grootte van het tapijt, het ontwerp, het aantal tapijtknopen, het aantal kettingdraden en het aantal inslagdraden.

Perzische tapijten herken je aan hun typische kleuren en motieven

De materialen

De materialen die gebruikt worden bij het knopen van Oosterse tapijten zijn wol, katoen en zijde. In sommige gevallen worden ook andere vezels gebruikt zoals bijvoorbeeld jute. Dit gebeurt slechts in uitzonderlijke gevallen.

De wol komt van schapen, geiten of zelfs kamelen. De wol van deze laatsten wordt slechts uitzonderlijk gebruikt bij producten die door nomaden worden geproduceerd. De wol wordt gebruikt bij de pool en voor het grondweefsel (de ketting en de inslag).

De zijde wordt gebruikt om kostbare, fijngeknoopte tapijten te vervaardigde. Vroeger, voor 1860, was zijde steeds van natuurlijke oorsprong. Sindsdien werd ook kunstzijde, ook wel gemerceriseerd katoen (John Merciers ontdekking) gebruikt. Zijde wordt ook in de pool gebruikt, samen met wol. In dat geval dient de zijde om in het ontwerp bepaalde details te benadrukken. Maar zijde wordt ook gebruikt als kettingdraad en dan vooral in zeer fijngeknoopte stukken. Daarom moet de kettingdraad dun zijn. Deze dunne zijdedraad is wel sterker dan een katoenen draad. Zijde wordt amper gebruikt voor de inslagdraad.

Katoen, afkomstig van de katoenplant, wordt gebruikt voor de ketting- en de inslagdraad. Bij kwalitatief mindere kleden wordt katoen in de pool gebruikt, eventueel met wol.